Wpisy w kategorii: Podział majątku

Rozdzielność majątkowa jest wprowadzana pomiędzy małżonkami, na mocy zawartej przez nich umowy, potocznie określanej mianem intercyzy. Jednak obok podstawowej wersji rozdzielności, ustawodawca przewidział także jej specjalny rodzaj – rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Okazuje się, że jest to bardzo ciekawe rozwiązanie, pozwalające uniknąć szeregu problemów, zwłaszcza podczas ewentualnego podziału majątku po rozwodzie. Na czym więc ono polega?

Podobieństwa i różnice

Z punktu widzenia przepisów prawa pomiędzy standardową rozdzielnością majątkową a rozdzielnością majątkową z wyrównaniem dorobków, istnieje tylko jedna, ale bardzo istotna, różnica. W drugim ze wskazanych tu przypadków, po ustaniu rozdzielności, a więc z reguły po rozwodzie lub śmierci jednego z małżonków, małżonkowie muszą rozliczyć dorobek pomiędzy sobą lub spadkobiercami zmarłego, czyli przyrost majątku, jaki nastąpił w czasie po zawarciu umowy majątkowej małżeńskiej.

Aby stwierdzić, czy w ogóle istnieje taki dorobek, którego wartość trzeba wyrównać, należy porównać wartość majątku małżonków w chwili podpisania intercyzy z wartością, którą ma on w chwili ustania rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków.

Rozwiązanie ewentualnego problemu?

W praktyce niejednokrotnie zdarza się, że pomimo istnienia pomiędzy małżonkami rozdzielności majątkowej i tak ze sobą oni współpracują, przyczyniając się tym samym do wzrostu wartości swoich majątków. Wprowadzenie omawianego tu systemu pozwala z góry założyć, że np. w chwili rozwodu małżonkowie nie tylko zachowają swój majątek, ale jeszcze przeanalizują, czy i ewentualnie w jakiej wartości udało się im wypracować dorobek. Rozliczenia z tego tytułu niejednokrotnie pozwalają ominąć spory sądowe dotyczące wzajemnego wpływu małżonków, których przecież formalnie nie łączy ustrój wspólności majątkowej, na pomnożenie posiadanego majątku. Kwestia konieczności dokonania takich rozliczeń jest niejako z góry przesądzona.

Wraz z zawarciem małżeństwa pomiędzy małżonkami z mocy samego prawa, a więc automatycznie, powstaje wspólność majątkowa małżeńska. Oznacza to, że wszystko co małżonkowie nabywają w czasie małżeństwa jest ich wspólną własnością; razem odpowiadają też za długi; po rozwodzie muszą z kolei przeprowadzić podział zgromadzonego majątku. Nie ma jednak przeszkód, aby zmienić te zasady – służy temu tzw. intercyza. Kiedy warto z niej skorzystać?

Na czym polega intercyza?

Intercyza to potoczna nazwa umowy majątkowej małżeńskiej, wprowadzającej rozdzielność majątkową. Dzięki temu każdy z małżonków zachowuje wyłączną własność majątku nabytego zarówno przed, jak i po zawarciu tej umowy, przez co małżonkowie samodzielnie zarządzają swoim majątkiem. Mają więc oni pełną swobodę w zbywaniu jego składników, nabywaniu ich czy obciążaniu np. hipoteką.

Do ważności intercyzy konieczne jest zachowanie formy aktu notarialnego – bez tego nie ma możliwości wprowadzenia rozdzielności majątkowej. Warto pamiętać, że omawiana tu umowa może zostać podpisana także przed zawarciem małżeństwa; wówczas pomiędzy małżonkami w ogóle nie powstanie wspólność majątkowa.

Najważniejsze korzyści płynące z intercyzy

Z intercyzy najczęściej korzystają małżonkowie zajmujący się działalnością biznesową, i to w dużej skali. Dzięki temu mogą w pełni zabezpieczyć swój majątek przed ewentualnymi niepowodzeniami w działalności swojego współmałżonka. W związku z tym, intercyza jest w Polsce rzadko spotykana, a szkoda, gdyż może być ona przydatna zawsze, gdy małżonkowie chcą uniknąć szeregu problemów ekonomicznych, począwszy od konieczności spłaty długów partnera aż po podział majątku po rozwodzie.

Rozdzielność majątkowa powinna być zatem traktowana tak jak każdy inny ustrój majątkowy małżeński. Warto więc (przy pomocy prawnika doświadczonego w sprawach rodzinnych) zawsze wziąć po uwagę jej wprowadzenie.

Podstawowym wyzwaniem, jakie pojawia się przed byłymi małżonkami bezpośrednio po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego, jest podział majątku zgromadzonego w czasie małżeństwa. Doświadczenie pokazuje, że niejednokrotnie są to sprawy, które trwają nawet kilka lat, a przy tym poważnie utrudniają funkcjonowanie rozwodników także w nowych związkach. Warto więc poznać kilka sprawdzonych metod pozwalających szybko podzielić majątek wspólny.

Próba pójścia na kompromis

W takich sprawach zawsze warto rozważyć kompromis. Oczywiście tym o niego trudniej, im bardziej burzliwy przebieg miał rozwód oraz okoliczności, które do niego doprowadziły – mimo wszystko jest to najszybszy sposób na podział majątku wspólnego. Kiedy byli małżonkowie zdecydują się na ugodę, całą sprawę można załatwić nawet w ciągu kilku dni.

Do wypracowania możliwej metody podziału majątku niezwykle przydatna jest zgoda małżonków co do przedmiotów wchodzących w jego skład oraz zakresu, w jakim każdy z nich przyczynił się do ich nabycia. Warto, aby byli małżonkowie dobrze orientowali się w swoich byłych, wspólnych finansach – wiedza ta przydaje się przed sądem.

Czy naprawdę warto?

Jeżeli nie uda się zawrzeć ugody, małżonkom pozostaje jedynie zainicjowanie sprawy przed sądem. W stosownym wniosku trzeba wskazać, co dokładnie wchodzi w skład majątku wspólnego oraz zaproponować sposób jego podziału. Warto spróbować dojść do ugody, nawet gdyby nie było na to większych szans. Dane zebrane do jej przygotowania można wykorzystać przed sądem, a gdy weźmie się pod uwagę, ile czasu może trwać takie postępowanie, najczęściej okazuje się, że ugoda jest dużo bardziej opłacalnym rozwiązaniem, a już na pewno dającym sporą oszczędność czasu.

Rozwód wcale nie oznacza końca problemów byłych małżonków – wyzwaniem może okazać się również przeprowadzenie podziału majątku wspólnego, a więc tego wszystkiego, czego małżonkowie dorobili się wspólnie. Właściwe przygotowanie się do tego procederu może zaoszczędzić rozwiedzionym sporo czasu i stresu. O czym należy zatem pamiętać przed podziałem majątku? Wskazujemy na sześć najważniejszych kwestii.

Co wchodzi w skład majątku wspólnego?

Przygotowując się do podziału majątku wspólnego po rozwodzie, należy w pierwszej kolejności ustalić, jakie rzeczy lub prawa wchodzą w jego skład – bez tego po prostu nie wiadomo, co ma podlegać podziałowi. Warto także, niejako w drugim kroku, przeanalizować i udokumentować w jakim zakresie małżonkowie przyczynili się do powstania majątku wspólnego. Tutaj ważnym zagadnieniem jest chociażby wysokość zarobków każdego z byłych małżonków, jakie otrzymywali w małżeństwie. Dalej należy zastanowić się, w jaki sposób każdy z małżonków chciałby dokonać podziału. Oczywiście im więcej punktów stycznych w takich wyobrażeniach, tym prościej.

Umowa albo sąd – sam rozwód nie wystarcza

Trzeba pamiętać, że majątek wspólny można podzielić na dwa sposoby – na mocy umowy (jeżeli w skład majątku wchodzi nieruchomość, konieczna będzie wizyta u notariusza) lub orzeczenia sądu. Dlatego czwartym krokiem będzie podjęcie decyzji, którą ze ścieżek wybieramy, aczkolwiek zawarcie umowy możliwe jest tylko pod warunkiem dojścia do porozumienia pomiędzy rozwiedzionymi. W dalszej kolejności każdy z małżonków musi opracować swoją szczegółową i dobrze umotywowaną wizję podziału majątku. Warto je ze sobą skonfrontować, aby raz jeszcze ocenić szanse na ugodę. Ostatni, szósty krok to zainicjowanie właściwej procedury, a więc przygotowanie samej umowy bądź wniosku do sądu o przeprowadzenie podziału. Przy tego rodzaju sprawach pomoc doświadczonego prawnika od spraw małżeńskich może okazać się kluczem do sukcesu.